خطرات آلاینده های خانگی
متخصص بیماری‌های ریوی در مورد انواع خطرناك آلایندههای موجود در هوای خانه توضیح می دهد.
همه ما تا به حال در مورد خطرات ناشى از هواى آلوده شهر زیاد شنیده‌ایم. منشا تمام آلودگى‌هاى هوا را هم كم و بیش مى دانیم، ولى چاره‌اى نداریم، جز اینكه وارد این آلودگى‌ها شویم و هیچ گریزى هم از آنها نیست. با این‌حال آلودگى داخل خانه هم، بخش دیگرى از آلودگى‌هاى اطراف ماست.
نكته‌اى كه بسیارى از ما نمى‌دانیم این است كه به گفته كارشناسان، خطر آلودگى هوای داخل منزل می‌تواند بسیار بیشتر از خارج خانه باشد، حداقل به خاطر اینكه بسیارى از ما بیشتر وقتمان یعنى چیزى حول و حوش 80 تا 90 درصد از زمان شبانه روز را در خانه هستیم؛ به‌خصوص این روزها و هفته‌ها كه بحث خانه‌تكانی و نظافت آخر سال هم مطرح است.
دكتر حمید سهراب‌پور، متخصص بیماری‌های داخلی، فوق تخصص بیماری‌های ریوی و رئیس بیمارستان لبافی‌نژاد، درباره ی آلایندههای خانگی و عوارض و بیماری‌های ناشی از آنها توضیح می دهد.
آقای دكتر، نوع آلایندههای داخل خانه با نوع آلایندههای محیط بیرون متفاوتند. با این حال و با وجود عدم آگاهی مردم نسبت به این آلاینده‌ها، كدام نوع آنها به خصوص در داخل خانه شناخته شده‌تر است؟
درست است كه خیلی از مردم هنوز با آلایندههای خانه آشنا نیستند، ولی فكر كنم الان دیگر همه با خطرات سیگار آشنا هستند. هنوز هم از نظر ما در خانه‌ها شایع ترین آلاینده و در صدر همه آلاینده‌ها دود سیگار است. چون دود سیگار آلاینده بسیار قوی است و در حدود 5 هزار ماده سمی در آن وجود دارد كه تعداد زیادی از آنها سرطان‌زا هستند و برای همین است كه امروزه در اكثر كشورهای پیشرفته، سیگار كشیدن به طور كامل ممنوع شده است.
از دود سیگار كه بگذریم خیلی از آلایندههای دیگر هستند كه مردم كمتر با آنها آشنا هستند.
بله، ببینید الان شاید با وجود سرمای اخیر و اعلام آمار تعداد كشته شدگان در اثر مسمومیت با گاز مونواكسید كربن و همچنین هشدارهای مكرر كارشناسان مبنی بر استفاده از وسایل گرمایشی استاندارد، تقریبا اكثر مردم به خصوص در تهران با خطرات وسایل گرمایشی غیر استاندارد و حتی بوی ناشی از سوخت آنها آشنا هستند، چون منهای تولید گاز مونو، سوخت نادرست این وسایل در كسانی كه حساسیت‌های تنفسی دارند منجر به بروز اختلالات شدید ریوی می شود، ولی یكی از آلاینده‌هایی كه در ساختمان‌ها به خصوص در طبقات پایین و زیرزمین‌ها ایجاد می‌شوند، اشعه رادون است. این اشعه یكی از عوامل بروز سرطان ریه است.
البته این اشعه مقدار مجاز دارد كه اگر از این مقدار بالاتر رود، احتمال بروز سرطان ریه در كسانی كه با آن در تماسند وجود دارد.
خب، علاوه بر شناخت ناكافی مردم نسبت به آلایندههای اینچنینی، موادی وجود دارد كه مثلا استفاده از آن منسوخ شده باشد، ولی در كشور ما هنوز مردم با آن سر و كار داشته باشند؟
این نكته بسیار مهمی است. ببینید، یكی دیگر از آلاینده‌ها كه امروزه در تمام دنیا منسوخ است، ولی متأسفانه هنوز در كشور ما از آن استفاده می‌شود،" آزبَست" است. این یك ماده معدنی است كه در عایق كاری‌ها و در ساخت مصالح ساختمانی بكار می رود. این ماده منجر به بروز بیماری به نام " آزبستوزیس" می شود و در نسج ریه تغییراتی ایجاد می‌كند، چون الیافی كه در این ماده وجود دارد استنشاق شده و از این طریق وارد ریه شده و آن را ملتهب می‌كند كه این واكنش التهابی شدید بعدا به فیبروز یا همان تغییر نسج ریه تبدیل می شود.
عوارض این ماده در همان تغییر بافت ریه خلاصه می شود؟
علائم عمده ناشی از استنشاق این ماده همان تنگی نفس، سرفه و خس خس سینه است، ولی مهم‌تر از آن این است كه این ماده، سرطان‌زا هم هست و در كسانی كه به‌طور مداوم با آن سر و كار دارند، ایجاد سرطان می كند. حتی ما موارد زیادی از كارگران ساختمانی داریم كه در تماس با این ماده دچار تومورهای بسیار بدخیم شدند، چون این ماده هنوز متاسفانه در صنایع ما ممنوع نشده، ولی در كشورهای دیگر از سال 1990 به بعد كاملا حذف شد، حتی خیلی از ساختمان‌هایی كه در ساخت آنها از این ماده استفاده شده بود، كاملا تخلیه شده‌اند، مثل ساختمان دویچه‌وله آلمان.
* مطالب مرتبط:
افزایش شدید آلودگی هوا ی تهران و راه كارهای تغذیه ای
بررسی نقش موثر تغذیه در کاهش عوارض ناشی از آلودگی هوا
